“`html

Küresel Piyasalarda Karışık Seyir: ABD-Çin Ticaret Görüşmeleri Öncesi Beklentiler

Bugün başlayacak olan ve hafta sonu da devam edecek ABD-Çin ticaret müzakereleri öncesinde küresel piyasaların dalgalı bir seyir izlediği gözlemleniyor.

Dünya genelinde enflasyon ve durgunluk endişeleri devam ederken, ABD’nin diğer ülkelerle olan ticaret anlaşmalarına yönelik gelen haberler piyasalarda önemli değişimlere neden oluyor. ABD, tarifeleri devreye almasının akabinde ilk ticaret anlaşmasını İngiltere ile imzaladı. Ancak bu anlaşmanın teknoloji ve sağlık sektörleri gibi kritik alanlarda yeterince netlik sağlamadığı değerlendirmeleri gündeme geldi.

Diğer yandan, ABD’nin ticaret savaşlarındaki ılımlı tutumunun, müzakerelerde gerginliğin azalabileceği yönündeki beklentileri artırdığı bildiriliyor. Bugün başlayan ve hafta sonuna kadar sürecek olan ABD-Çin görüşmeleri, yatırımcıların dikkatini çekmeye devam ediyor.

Analistler, ABD’nin uzlaşmacı yaklaşımının diğer ülkelerle de anlaşma sağlama umutlarını artırdığını belirtirken, Trump’ın kararsız tavırlarının yatırımcıları temkinli olmaya yönlendirdiğini vurguladı.

Trump Ticaret Anlaşmalarının Devam Edeceğini Duyurdu

Başkan Trump, Oval Ofis’te düzenlediği basın toplantısında ticaret anlaşmalarının süreceğini belirtti. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’in İsviçre’deki Çinli yetkililerle yapacağı görüşmeye dikkat çekerek, bunun kritik öneme sahip olduğunu ifade etti.

Görüşmenin başarılı geçmesi halinde, Çin’e uygulanan gümrük vergilerinin düşüp düşmeyeceği sorusuna Trump, “Olabilir, bunu göreceğiz. Şu anda %145 oranının üstüne çıkamazsınız; bu nedenle düşeceğini biliyoruz.” şeklinde yanıt verdi. Trump, Çin’in ABD’ye büyük bir ticaret açığı verdiğini ve bunun sürdürülebilir olmadığını kaydetti. Tarifeler yüzünden Çin ile ticaretin yavaşlamasının “iyi bir şey” olduğunu savunan Trump, bu durumun daha az kayıpla sonuçlandığını dile getirdi.

Powell ile Görüşme Hakkında Sert Eleştiriler

Trump, ABD Merkez Bankası (Fed) tarafından alınan son faiz kararını da değerlendirdi. Faiz indirimine yönelik çağrısını yineleyen Fed Başkanı Jerome Powell ile olan iletişiminin “bir duvarla konuşmak gibi” olduğunu belirtti. İngiltere ve Çin’in faiz indirimlerine giderken, bunu yapmayan Powell’a sitem eden Trump, “Çok geç kaldı, bu onun lakabı.” dedi.

Makroekonomik verilere bakıldığında, ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 3 Mayıs ile biten haftada 228 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında kalmış durumda. Tarım dışı iş gücü verimliliği ise 2023’ün ilk çeyreğinde %0,8 ile beklenenin üzerinde bir azalış gösterdi.

Fed’in New York Şubesinin tüketici beklentileri anketine göre, tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi nisan ayında değişmedi. Medyan enflasyon beklentisi, önümüzdeki 12 ay için %3,6 olarak kalırken, 3 yıllık süreç için %3,2 seviyesine yükseldi ve son 18 ayın zirvesine ulaştı.

Kurumsal tarafında, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick’in, İngiltere’nin Boeing’den 10 milyar dolarlık alım yapacağını açıklaması sonrasında, Boeing hisseleri %3,3 değer kazandı.

Trump yönetiminin, eski Başkan Biden döneminden kalan yapay zeka çiplerinin ihracatını serbest bırakmaya hazırlandığı yönündeki haberler, teknoloji şirketlerinin hisselerinde yükselişe yol açtı. Nvidia hisseleri %0,3, Intel %3,4 ve AMD %2,3 değer kazandı.

Bu gelişmeler neticesinde, ABD 10 yıllık tahvil faizi dün %4,38 seviyesinden günü kapattı ve yeni günde %4,37 seviyesini görüyor.

Bir diğer yandan, altın ons fiyatı, dün %1,7’lik bir düşüşle 3.306 dolara geriledikten sonra, bugün %0,3 artışla 3.315 dolardan işlem görüyor.

Dolar endeksi ise, Fed’in faiz kararları sonrası güçlenerek yeniden 100 seviyesinin üzerine yükseldi. Endeks, yeni işlem gününde %100,6 seviyelerinde seyrediyor.

Brent petrolün varil fiyatı, dün kapanışın hemen üstünde 63 dolardan işlem görüyor.

New York Borsası’nda, S&P 500 endeksi dün %0,58, Nasdaq %1,07 ve Dow Jones %0,62 değer kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne olumlu bir hava ile başladı.

Avrupa Borsalarında Pozitif Atmosfer

Avrupa borsalarında dün alış ağırlıklı bir hareket gözlemlenirken, bugün gözler İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey’in Reykjavik Ekonomi Konferansı’ndaki konuşmasına çevrildi.

ABD ile İngiltere arasındaki ticaret anlaşması değerlendirilirken, Rusya-Ukrayna Savaşı’na dair gelişmeler de yatırımcılar tarafından izleniyor.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ABD ile varılan ticaret anlaşması kapsamında çelik ve alüminyuma gümrük tarifelerinin İngiltere’ye uygulanmayacağını ve otomobil gümrük vergisinin %10’a düşürüleceğini açıkladı.

Diğer taraftan, BoE politika faizini 25 baz puan indirerek %4,25 seviyesine çekti. Politika metninde, ABD’nin gümrük tarifeleri ve bu tarifelere karşı alınan misilleme adımlarının küresel ticaret politikalarında belirsizlik yarattığı ifade edildi.

Açıklamada, yılın ilk çeyreğinde ekonomik büyümenin %0 civarında gerçekleştiği ve ikinci çeyrekte %0,1 büyüme beklendiği bilgisine yer verildi. Banka, enflasyonun sürdürülebilir biçimde %2 seviyesine çekilmesine odaklandığını belirtti.

Bailey, faiz kararından sonra yaptığı açıklamada, enflasyonist baskıların politika faizini düşürme imkânı sağlayacak şekilde yavaşladığını belirterek, istikrarı öncelikli hedef olarak ifade etti.

Dün Almanya’da DAX 40 %1,02, Fransa’da CAC 40 %0,98, İtalya’da FTSE MIB 30 %1,71 oranında yükselirken, İngiltere’de FTSE 100 %0,32 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir yönelimle başladı.

Asya Piyasalarında Karışık Hava Hakim

Asya piyasalarında karışıklık gözlemlenirken, ABD yönetiminin İngiltere ile imzaladığı ticaret anlaşmasının “sınırlı” olduğu görüşü, hafta sonu gerçekleşecek ABD-Çin görüşmelerine yönelik iyimserliği azaltmış durumda.

Çin, ABD ile karşılıklı tarifelerin artmasıyla tırmanan ticaret gerilimini çözmek için yarın İsviçre’de yapılacak müzakereler öncesinde Washington yönetimine samimiyet göstermesi ve tarifeleri kaldırması yönünde çağrıda bulundu.

Açıklanan makroekonomik verilere göre, Çin’de nisan ayında ihracat yıllık %8,1 artarken, ithalat ise %0,2 azalarak dış ticaret dengesinde 96,18 milyar dolarlık fazla sağladı.

Japonya’da ise, mart ayı hanehalkı harcamaları %0,4 ile beklenenden daha iyi bir performans sergiledi.

Öte yandan, Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilim de gözlemleniyor. Hindistan basını, Pakistan’ın Hindistan yönetimi altındaki Cammu Keşmir bölgesindeki mühimmat depolarına saldırı düzenlendiğini bildirdi. Ancak Hint yetkililer, konu hakkında henüz resmi bir açıklama yapmış değil.

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Hindistan-Pakistan gerilimini “ülkemizin ilgisini çekmediği” ve bu duruma karışmayacaklarını belirtti. Analistler, iki ülke arasındaki gerilimin mevcut belirsizlikleri ve jeopolitik riski artırdığını vurguladı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi %1,5 artış kaydederken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,2 gerileyerek işlem gördü. Güney Kore’de Kospi ve Hong Kong’da Hang Seng endeksleri ise yatay bir seyir izledi.

BIST 100 Endeksi Alış Ağırlıklı Seyir İzledi

Yurt içinde, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi dün alış ağırlıklı bir görünüm sergileyerek günü %2,25 artışla 9.279,21 puandan kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’ndaki (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontratlar da %0,1’lik bir artışla 10.625,00 puandı.

Dolar/TL, dün yatay bir seyir izleyerek 38,4340’tan kapanmışken, bugün bankalararası piyasanın açılışında %0,3’lük bir artışla 38,7350 seviyesinden işlem görmekte.

Analistler, yurt içinde bugün açıklanacak sanayi üretimi verisinin dikkate alınması gerektiğini belirtirken, yurt dışında BoE Başkanı Bailey’in konuşması da takip edilecektir. BIST 100 endeksi için teknik açıdan 9.300 ve 9.400 puanları direnç, 9.100 ve 9.000 seviyeleri ise destek konumunda değerlendirilmekte.