AKP iktidarı havaalanı yapmakla övünürken, Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ), 2021 yılına ilişkin raporları, havaalanlarının özel dala rant kaynağı haline geldiğini ortaya koydu.
2021 yılı prestijiyle havacılık kesiminde 19 Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projesi hayata geçirildi. Bunların 10 adedi Yap-İşlet-Devret (YİD) modelli projeler.
MİLYARLARCA EURO’YU BULUYOR
KÖİ projeleri ile havacılıkta gerçekleştirilen toplam yatırım meblağı 9.75 milyar Euro olurken, yatırım periyodu devam eden Çukurova Havalimanı Üstyapı Tesisleri ve Antalya Havalimanı’nın kapasite artırımına yönelik ek yatırımlar ile İstanbul Havalimanı’nın tüm etaplarının tamamlanması ile birlikte bu fiyat 13.4 milyar Euro’ya yükselecek.
YİD projelerinde verilen yolcu garantileri nedeniyle özel bölüme yapılan ödeme ise 2021 yılında toplam 161 milyon Euro olarak açıklandı. Havalimanlarında özel şirketlere verilen uçuş garantilerine ulaşılamaması nedeniyle; 2015’te 42, 2016’da 47.4, 2017’de 60, 2018’de 65, 2019’da 133, 2020 yılında ise 172 milyon dolar ödenmişti.
SIFIR ÇEKTİLER
Balıkesir Merkez Havaalanı’nda 59 kişi çalışıyor ve 76 milyon 521 bin TL harcandı. Gökçeada ise 44 işçi var, 88 milyon 120 bin lira maliyeti oldu. 1 milyar 200 milyon lira harcanan Tokat Havaalanını ise 80 çalışanı bulunuyor. Üç havaalanında bir tek yolcu inmezken toplam 183 kişi her ay maaş alıyor.
Uzun müddetli işletme mühletlerine sahipler
DHMİ’nin KÖİ projelerinden Yap-İşlet-devret modeli ile yapılanlardan altısının işletme mühleti sona erdi. Esenboğa Havalimanı’nı 2023 yılına kadar TAV Yatırım İmal ve İşletme A.Ş, Zafer Havalimanı’nı 2044 yılına kadar IC İçtaş Zafer Milletlerarası Havalimanı Yatırım ve İşletme A.Ş, İstanbul Havalimanı’nı ise tekrar 2044 yılına kadar İGA işletecek.